Steeds meer studies bewijzen hoeveel het je oplevert om je dagelijkse pieken en dips te benutten. Wetenschappers propageren regelmatig te leven. Ons lichaam zit namelijk zo in elkaar dat het bij een gelijkmatig leefritme optimaal functioneert. Alle interne processen – in onze hersenen, spieren, andere organen – werken dan het beste en zijn beter voorspelbaar.

Dat aangeboren mechanisme wordt bioritme of biologische klok genoemd. Het 24 uur durende patroon van lichaamsfuncties wordt geregeld vanuit onze hersenen en sterk beïnvloed door daglicht. Uit steeds meer studies blijkt dat we op basis van onze biologische klok in grote lijnen kunnen voorspellen op welke momenten van de dag we het creatiefst, sterkst, fitst of meest geconcentreerd zijn.

Door op vaste tijden op te staan en naar bed te gaan, kun je je dagelijkse pieken en dipjes beter voorspellen, aldus Gerard Kerkhof. Hij is slaapdeskundige van het Haaglanden Slaapcentum en emeritus-hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. “Op die pieken en dipjes kun je je agenda vervolgens afstemmen. Je zult efficiënter werken als je rekening houdt met je natuurlijke slaapritme en de beste momenten voor verschillende taken”, aldus Kerkhof.

Maar wat is nu precies dat natuurlijke slaapritme? Wetenschappers van de universiteit van Colorado toonden vorig jaar aan dat het natuurlijke slaappatroon van de meeste mensen niet zo veel verschilt. Hoofdonderzoeker Kenneth Wright trok met een klein groepje proefpersonen een groot bos in. De deelnemers moesten daar twee weken kamperen, zonder kunstmatige lichtbronnen als zaklantaarns, laptops en mobiele telefoons. De resultaten waren verrassend. Binnen een week liep het slaapritme van de aanwezige avondmensen en ochtendmensen bijna gelijk. Alle kampeerders werden moe rond zonsondergang en stonden bij zonsopkomst naast hun bed.

Slaappatronen zijn meestal gemakkelijk aan te passen, beaamt Kerkhof. “Er bestaan wel echte ochtendmensen die om 06.00 uur naast hun bed staan en ook avondmensen die nooit voor 02.00 uur slapen, maar samen vormen ze minder dan 10 procent van de bevolking.” 

In periodes waarin je extra wilt presteren, zegt Kerkhof, is luisteren naar je bioritme zeer zinvol. “Bijvoorbeeld tijdens drukte op het werk, of studie, of misschien wel tijdens de training voor een marathon. Zo’n afgebakende periode is makkelijker vol te houden. Luisteren naar je bioritme kan dan soms net het verschil maken tussen falen en succes.”

Meer lezen over leven volgens je biologisch klok? Klik hier.